Door dopamine grijpen we zo vaak onze smartphone

Wordt jij ook zo geleefd?

Het is lastig om geconcentreerd te werken. E-mail kost veel tijd en je bent komt te weinig toe aan belangrijke zaken. Je hebt blogs gelezen over slimmer werken en misschien zelfs een training time management gedaan. Je wilde het echt anders aanpakken. Dat hield je maar een paar weken vol. Daarna ging je weer mee in de waan van de dag. Zo vergaat het veel mensen.

wordt jij ook zo geleefd?

Een voldaan gevoel aan het einde van je werkdag

We kunnen met iedereen real time communiceren en hebben op ieder moment van de dag en waar we ook zijn toegang tot allerlei informatie. Dat brengt ons veel goeds, maar stelt ons ook voor grote dilemma’s: hoe om te gaan met onze tijd, aandacht, taken en energie. Op je werk en thuis.

X

Je moet heel veel beslissen

We moeten meer informatie verwerken en meer beslissingen nemen in een hoger tempo dan ooit. Dat varieert van “zal ik brood meenemen of lunch ik op kantoor“ tot “zal ik naar die vergadering gaan of niet?” of “kunnen we dit project met het huidige team doen of moeten er mensen bij?”.

Het nemen van kleine, “onbelangrijke” beslissingen kost net zoveel energie als het nemen van grote, moeilijke beslissingen. En als je het maximum beslissingen dat je brein aankan overschrijdt, ga je slechte keuzes maken.

Je moet heel veel beslissen

In een onderzoek kreeg een groep deelnemers voordat ze een lijst met vragen over ingrijpende keuzes moesten invullen, eerst 10 min. allerlei onbenullige keuzen voorgelegd zoals: we hebben 3 soorten kauwgum, welke wil je? Welke pen wil je: een balpen, een vulpen of een fijnschrijver? Toen de deelnemers daarna de vragen over ingrijpende keuzes moesten beantwoorden, konden zij geen goede keuzes meer maken. Terwijl de mensen uit de 2e groep die eerst 10 min. de krant mochten lezen of voor zich uit mochten staren, wél de juiste keuzes konden maken.

Je aandacht ligt voortdurend onder vuur

We ontvangen de hele dag e-mails, WhatsAppjes, tweets, enzovoorts. En die hoeveelheid informatie neemt toe. In 2011 namen we per dag al vijf keer zoveel informatie op als 25 jaar eerder in 1986. Al die berichten piepjes, banners, geluiden en bewegingen die je mentale ruimte binnendringen, vragen je aandacht, kosten energie en maken het lastig om je te concentreren.

Bijvoorbeeld: productief zijn in een drukke kantoortuin is een stuk lastiger en vermoeiender dan in een stilteruimte. Ongemerkt maak je geen onderscheid tussen belangrijke en onbelangrijke informatie en schiet je van de ene afleidende prikkel naar de volgende.

Je reactieve brein zit je in de weg

Miljoenen jaren geleden waren onze belangrijkste drijfveren: de volgende dag halen, eten bij elkaar scharrelen en je voortplanten. Een tijger kon zomaar opduiken en als je niet snel reageerde, overleefde je het niet. Ons reactieve brein stuurde dit overlevingsgedrag aan. Ditzelfde reactieve brein regeert nu nog steeds het grootste deel van wat we doen.

Denkend brein en reactieve brein

Het is oorzaak van je behoefte om bij iedere melding op je smartphone te kijken en onmiddellijk te reageren. Deze prikkels activeren je overlevingsinstinct. Hoewel een e-mail of een Appje zelden levensbedreigend is, denkt ons reactieve brein dus van wel. Als beloning voor het “afwenden van gevaar” trakteert je reactieve brein je bovendien op een shotje dopamine. Dopamine is het belangrijkste stofje in het beloningssysteem van je hersenen. Door dopamine wil je de handeling, die je op dat moment doet, vaker herhalen.

Dopamine proef met ratten

Daniel Levitin beschrijft een onderzoek waarbij ratten bij het aanraken van een scherm een shotje dopamine kregen. Die ratten vergaten te slapen, eten, drinken en zelfs als er een aantrekkelijke rat bij hen werd geplaatst, waren ze niet in seks geïnteresseerd.

Dit illustreert hoe verslavend dopamine is!

En waarom het voelt dat je wel moét kijken als je smartphone zoemt wanneer je een nieuw berichtje ontvangt.

Je denkende brein: bewuste keuzes maken

Je beschikt gelukkig naast je reactieve brein ook over het denkende brein. Vanuit je denkende brein handel je bewust in plaats van impulsief. Hiermee overstijg je je primitieve responsen, reguleer je je gedrag en maak je weloverwogen keuzes. Dat gaat niet vanzelf. Daar moet je wel moeite voor doen.

Niet harder, maar slimmer werken

Veel mensen rennen maar door, proberen steeds meer in minder tijd te doen en gunnen zichzelf geen tijd om op te laden. Geen wonder dat je je aan het einde van de dag moe en onvoldaan voelt.

Om echt productief te kunnen zijn, moet je je aanwennen om bewust en intentioneel keuzes te maken bij alles wat je doet in plaats van de automatismen hun gang te laten gaan. Dat vraagt oefening.

Alleen maar steeds langere to-do lijstjes afwerken is niet de oplossing. Kritischer worden in je keuzes waar je wél en níet aandacht aan geeft helpt wel.

niet harder werken maar slimmer werken

Gun jezelf de tijd om eens een stap achteruit te doen, prioriteit aan te brengen in de zaken die op je afkomen en goede beslissingen te nemen over de dingen die voor jou werkelijk belangrijk zijn. De dingen die je aan het einde van elke dag een goed gevoel geven. Thuis en op je werk.

X

Wil je meer weten over hoe wij je kunnen helpen bij het slimmer omgaan met je tijd en energie?

X

Neem dan contact met ons op. We denken graag met je mee.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *